Bibliografia - jak znaleźć książki na dany temat?

Piątek, 07.09.2018

Praca w antykwariacie i księgarni oznacza często rozwiązywanie problemów klientów związanych z bibliografią. Co to słowo oznacza dziś i co oznaczało kiedyś każdy zainteresowany może sobie znaleźć w internecie lub klasycznej drukowanej encyklopedii. Na potrzeby tego wpisu uznam, że słowo to oznacza listę książek na dany temat. Bardzo często spotykamy w antykwariacie klientów pytających o książki na konkretny temat. Są to pytania mailowe, zadawane na naszym fanpage'u, smsem, telefonicznie, ale też osobiście podczas wizyt w naszym sklepie stacjonarnym. 

Autor

Pytania o książki danego autora to najłatwiejsze dla nas zadanie. Pamiętamy co mamy na półkach, w komputerze sprawdzamy co mamy w magazynie i odpowiadamy klientowi. Zapraszamy do przejrzenia naszej oferty na miejscu, mówimy, że ta oferta codziennie się zmienia. Są to zmiany w obie strony, czyli książki na półki dokładamy i książki z półek zabieramy (sprzedają się na miejscu lub wysyłkowo). Wiele razy byłyśmy już świadkami rozczarowania klienta, który przyszedł po książkę, którą kilka dni/tygodni/miesięcy temu widział u nas na półce, a teraz jej nie ma. Wtedy zawsze jest nam przykro, ponieważ chętnie rezerwujemy książki dla klientów odkładając na specjalną półkę za ladą, żeby tam poczekały na dogodny moment do zakupu. Jeśli ktoś nie zdecydował się na zakup od razu, ani nie poprosił o odłożenie tytułu, to niestety musi mieć świadomość, że książka może w każdej chwili zostać sprzedana komuś innemu.

Dział wyodrębniony

Pytania o książki z konkretnej dziedziny dzielimy na dwie grupy. Pierwsza to dziedziny, które mamy wyodrębnione w antykwariacie, jak: matematyka, geografia, biografie, sztuka. Druga grupa to dziedziny niewyodrębnione, jak: Egipt, militaria, książki w starych okładkach, podręczniki szkolne, ubiór. Książki z dziedzin u nas wydzielonych stoją na swoich miejscach na półkach lub w odpowiednich kategoriach antykwariatu internetowego. Nic prostszego niż skierowanie klienta w to miejsce i pozostawienie go z książkami na interesujący go temat. Świadomie wpisałam "zostawiamy klienta", choć to może brzmi niemarketingowo. Obserwujemy naszych klientów i widzimy, czy wolą "prowadzenie za rękę" i podawanie przez nas każdej książki i opowiadanie o niej, czy wolą zostać sami z książkami. Często temat podany przez klienta to wąska specjalizacja, np. pszczelarstwo, Piłsudski, projektowanie ogrodów. Wąskie dziedziny to u nas części szerszych dziedzin, czyli książki na temat pszczół stawiamy w biologii, książki o Piłsudskim w historii itd. Do tych szerszych działów się z klientem kierujemy i wskazujemy konkretne miejsce na regale.

Dział niewyodrębniony

Problem mamy, gdy klienta interesuje dziedzina u nas niewyodrębniona, tu najczęściej chodzi o nazwy geograficzne. Ktoś pyta np. wszystko na temat Hiszpanii. Wtedy tłumaczymy, że przewodniki po Hiszpanii mamy w dziale przewodników, książki o historii Hiszpanii mamy w historii, książki o sztuce Hiszpanii mamy w sztuce, o kulturze-w kulturze, pamiętniki z podróży do Hiszpanii-w podróżach, reportaże z Hiszpanii-w reportażach, o pisarzach z Hiszpanii-w biografiach, książki autorstwa pisarzy hiszpańskich-w prozie hiszpańskiej itd. W takich przypadkach odbywamy wędrówkę po tych działach i szukamy albo klienci sami szukają czegoś na temat interesującego ich regionu. Podobnie jest z militariami, mamy piękne albumy o starej broni w dziale sztuka, książki o uzbrojeniu z czasów różnych wojen w dziale historia, powieści o żołnierskim życiu w literaturze pięknej, reportaże z wojen w reportażach, książki o szkołach wojskowych w dziale pedagogika itd. Akurat nad działem militaria warto pomyśleć, czy nie utworzyć go i zebrać te wszystkie książki w jedno miejsce.

Wąski temat

Jeszcze większy problem to wąski temat podawany przez klientów, np. konkretna osoba, miejscowość, szkoła, choroba. Mało prawdopodobne żebyśmy mieli książki na temat jednej świętej, jednego miasteczka itd. Ale bardzo możliwe, że rozdział lub artykuł na ten konkretny temat jest w książce opisującej szersze zjawiska. Wtedy doradzamy przejrzenie działu i sprawdzenie spisów treści książek pod kątem poszukiwanej tematyki.

Katalog biblioteczny

Tutaj dochodzimy do bardzo ważnego narzędzia, którym są w naszej pracy katalogi przedmiotowe bibliotek. Naszych klientów uświadamiamy lub przypominamy im o istnieniu tego przydatnego narzędzia, dzięki któremu możemy znaleźć publikacje na interesujący nas temat. Bibliotekarze nad tym właśnie trudzą się w bibliotekach, żeby każdą trafiającą do nich książkę przypisać do tematów, które potem mogą zainteresować czytelników. Książki w katalogu bibliotecznym możemy wyszukiwać po tytule, po autorze, po wielu innych parametrach i też po temacie. Polecamy stronę Biblioteki Narodowej, na której można wpisać temat, kliknąć "szukaj" i uzyskać listę publikacji na ten temat. Przykładowo wpisałam przed chwilą "Hiszpania" i uzyskałam ponad 7000 wyników w zakładce "Temat". Jeśli chcemy nie tylko znaleźć listę publikacji, ale też wypożyczyć lub skorzystać na miejscu z książki, to lepiej szukać w katalogu swojej lokalnej biblioteki. Ja szukam w naszych toruńskich: Książnicy Kopernikańskiej i Biblioteki UMK. Zachęcamy naszych klientów do takiego przeglądania i wypisania sobie tytułów książek na dany temat, które potem my możemy znaleźć w naszym antykwariacie lub innych antykwariatach i dla nich sprowadzić. Zawsze też bardzo zachęcamy do wypożyczenia najpierw książki z biblioteki i sprawdzenia czy na pewno trzeba ją mieć na własność, czy wystarczy przestudiować i oddać do biblioteki. 

Bibliografie w książkach

Kolejnym świetnym sposobem na znalezienie książek i artykułów na interesujące nas tematy są bibliografie zamieszczane zwykle na końcu innych książek na te tematy. Dobrym zwyczajem było/jest udostępnienie czytelnikom spisu publikacji, z których autor korzystał przy pisaniu książki. Dzięki temu czytelnik może sięgnąć po kolejne wiadomości na pasjonujący go temat i dalej go zgłębiać. Najczęściej bibliografie znajdują się na końcu książek naukowych i popularnonaukowych, ale też często w poradnikach, biografiach, a ostatnio coraz częściej w powieściach autorzy piszą w podziękowaniach z jakich książek/źródeł korzystali. 

Gdyby ktoś z Państwa potrzebował więcej wyjaśnień na temat poszukiwań książek, autorów, tematów, to służę pomocą, proszę pisać maile na: poczta@antykwariat-torun.pl, można wysłać do nas wiadomość przez fanpage, sms na numer: 607 768 375, można przyjść do nas na Wysoką 16 w Toruniu, gdzie chętnie pomogę w książkowych problemach.